Jak jeździć szybciej na szosie, czyli waty i aero

[jajacek]

Moc...

Nie mogę podać danych dotyczących ilości wat, które powinniśmy wygenerować żeby móc jechać z określoną prędkością. Jest ona inna dla każdego w zależności od naszej wagi, wagi roweru, oporu czołowego, który generujemy swoją sylwetką i paru innych czynników. Możemy jednak mieć pewną skalę porównawczą, bo robiono badania na ten temat. I jest to ok. 3-4 waty/kg wagi ciała dla jeżdżącego regularnie amatora, nieścigającego się w wyścigach. Jeżdżąc z tzw lokalną koniną utrzymamy się, jeśli jedziemy poniżej naszego FTP (Functional Treshold Power) Jeśli przekroczymy tę wartość przez dłuższą chwilę to złapiemy tzw. zapiek a dług tlenowy spowoduje że odpadniemy. Podpowiedzią dla nas może być tabelka używana przez Zwift


 
Tu możemy sobie policzyć za pomocą podstawienia różnych wartości jaką moc w przybliżeniu musimy generować żeby jechać z oczekiwaną prędkością.
https://www.gribble.org/cycling/power_v_speed.html
Pamiętajcie też, że żaden sprzęt i żadna pozycja nie da większego zysku przy większych prędkościach jak wheelsucking czyli jazda na kole. Oszczędza ona nam 15-25% mocy w zależności od prędkości i prędkości wiatru. Czyli uczmy się jak (i za kim) trzymać się na kole, jak jeździć na wachlarzu czy podwójnym wachlarzu i co to znaczy jazda na rancie.


Zacznijmy od pozycji...

Ponieważ ok. 75% wszystkich oporów to opory wiatru, kluczowe jest aby mieć jak najmniejszy opór czołowy. Dlatego pozycja na rowerze, której poprawienie niewiele nas kosztuje, da nam największe korzyści, dużo większe niż sprzęt. Poniższa grafika jest dla nas drogowskazem.



Służą temu:

1. Odchudzenie się
2. Obcisłe ciuchy
3. Jak najbardziej aerodynamiczna pozycja dająca jak najmniejszy opór czołowy.  Czyli jeśli chcemy jechać szybko powinniśmy dokonać modyfikacji kokpitu i ćwiczyć rozciąganie i wzmacnianie mięśni głębokich korpusu. Łokcie przy ciele, kolana przy ramie, obniżenie pozycji, żeby zmniejszyć opór czołowy. Jak idzie gaz to albo dolny chwyt albo chwyt na rogach klamek z ugiętymi łokciami  (pozycja nr 5).

[PawelGeo]

Dzięki Jacek za ten nowy wątek. Chyba muszę zacząć zbierać na pomiar mocy...

[jajacek]

Sprzęt...

Rama...
Moim zdaniem nie ma co się pierniczyć w żadne szosy aero. Owszem są one trochę szybsze. Rzekomo 10-15 wat. Są one jednak cięższe, mniej wygodne, jeśli mają jakieś hamulce dziwolągi to kiepsko hamują, rozwiązania aero powodują kłopoty z serwisem i dopasowaniem pozycji. Jeśli jednak szosa aero to tylko na tarczówkach.

Standardowa szosa wyścigowa (race) jest lekka, zwinna, zgrabna, ma małe opory boczne wiatru i standardowe bezproblemowe komponenty. Najnowsze modele są konstruowane uwzględniając najnowsze trendy w aerodynamice.

Koła..
Dobre stożki aero mają wiele zalet. Przede wszystkim są szybsze niż standardowe koła aluminiowe. Ile szybsze? Jedno z ostatnich wyliczeń na jakie trafiłem mówi tak:
200 wat na kołach alu: 30 km/h
200 wat na kołach karbonowych ze stożkiem 38 mm: 31,13 km/h
200 wat na kołach karbonowych ze stożkiem 50 mm: 31,28 km/h

W rozmowach z kolegami jesteśmy zgodni że przy prędkości 35 km/h, koła ze stożkiem 50-60mm dodają ok. 1-1,5 km/h

Z doświadczenia zalecam stożki minimum 50 mm. Dla osób lekkich lub przy dużych wiatrach 40-45mm z przodu. Jeśli chodzi o materiał to jestem zwolennikiem kół alu-karbon jeśli mamy hamulce obręczowe i kół full-karbon jeśli mamy hamulce tarczowe.

Natomiast trzeba powiedzieć że koła na szytkach będą zwykle ciut szybsze i bardziej odporne na uszkodzenia. Ale większość nieścigających się regularnie amatorów jeździ na oponach. Mastersi i zawodnicy, którzy regularnie się ścigają, przechodzą na szytki.

No i rower na stożkach zyskuje +10 do zajebistości ?

Kask...
Oczywiście jazda bez kasku nie wchodzi w grę. Kaski do jazdy na szosie dzielą się na standardowe i aero. Standardowy kask jest zwykle lżejszy i zawsze jest lepiej wentylowany. Mój kask Specialized Prevail II waży ciut poniżej 200 gram. Kask aero tego samego producenta waży ok. 350 gram. To dużo. Ale badania mówią że pofrafi on oszczędzić 10-15 wat. Czyli niemal tyle co koła aero. Wynika z tego, że jest to inwestycja o bardzo dobrym stosunku ceny do jakości.

Opony...
Opony odgrywają bardzo duże znaczenie. Lekka, zwijana opona o niskich oporach toczenia jedzie szybciej. Opony dzielą się na wyścigowe i treningowe. Jeśli chcemy jeździć szybciej, oczywiście wybieramy wyścigowe. Jednak trzeba przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza, że są one mniej odporne niż treningowe, więc raz na jakiś czas złapiemy kichę. Opony najchętniej stosowane w mim otoczeniu:
Continental Grand Prix 5000 (za chwilę będzie jeździł na nich mój syn)
Vittoria Corsa G+ (obecnie ujeżdżam, mają niezłą wkładkę antyprzebiciową)
Specialized Turbo Cotton
Continental Grand Prix 4000 IIS
Specialized S-Works Turbo

Pamiętajmy też że opony mają też coś co jest bardzo ważne, czyli oplot. Opona o wysokiej wartości TPI jedzie zupełnie inaczej niż o niskiej. Jest delikatniejsza, lepiej trzyma w zakrętach, jest bardziej komfortowa.

Dętki...
Dętki lateksowe są ciut szybsze niż standardowe czyli butylowe. Ale nie są dla każdego. Nie dla ciężkich. Próbowałem i dla kogoś powyżej 80 kg nie polecam. Łapałem kichę niemal co drugą jazdę.  Nie są też polecane do jazdy po górach bo potrafią się przegrzewać i wybuchać jeśli ktoś dużo hamuje i nagrzewa obręcze.

Pedały...
Jak się ścigamy to oczywiście, że inne pedały niż szosowe nie wchodzą w grę. 95% użytkowników używa jednego z dwóch standardów: Shimano SPD-SL albo Look Keo. Nie sądzę żeby któryś z tych systemów był lepszy albo bardziej popularny.

Jeśli chodzi o Shimano SPD-SL to polecane modele to Shimano 105 i Shimano Ultegra.
Jeśli chodzi o Look Keo to bardzo fajnym i niedrogim modelem jest Classic 3. Od paru dni mam Look Keo2Max Carbon i są one ciut lżejsze i ciut lepsze ale nie jest to znacząca różnica.

Kierownica...
Pamiętajmy żeby kierownica była dostosowana prawidłowo do szerokości naszych ramion. Jeśli będzie szersza to będziemy tracić waty nie będąc aero. A jeśli za wąska to pozycja będzie niekomfortowa.

To be continued... ?

[jajacek]

No i jeszcze obowiązkowa tabelka, którą zawsze zamieszczam

[jajacek]

29 minut temu, PawelGeo napisał:

Dzięki Jacek za ten nowy wątek. Chyba muszę zacząć zbierać na pomiar mocy...

No nie da się ukryć że pomiar mocy to bardzo przydatne narzędzie. Nawet ja bym chciał mieć. Wszystko co przeczytałem na ten temat wskazuje że nie jest potrzebny dla każdej nogi oddzielnie. Wystarczy na jedną stronę. Sądzę, że za chwilę zejdzie poniżej 2000 zł. W pedałach wydaje się najbardziej uniwersalny. Ale w ramieniu korby też ma ręce i nogi.

[NoOnesThere]

Najważniejsze i najtrudniejsze to jest wytrzymać w pozycji aero... A niestety ani rama, ani koła, ani kask tego za nas nie zrobią. Tak przy okazji, widziałem kiedyś gościa z dość dużą nadwagą, bardzo pro ubranego, na szosówce endurance w pozycji wyprostowanej i... kasku aero!!!

[PawelGeo]

Jacek, kawał wiedzy i dobrej roboty. Dzięki jeszcze raz! Moje prywatne notatki powiększyły się o kilka nowych faktów.

Nie mam problemu z jazdą w dolnym chwycie 70-80% czasu mojego treningu. Właściwie łapię za łapy tylko na podjazdach, albo gdy jem.  Wiadomo, że w peletonie gdy jadę schowany to siedzę w górnym chwycie. W tym tygodniu obniżę jeszcze mostek o jeden pierścień.

[jajacek]

Dzisiejszy zwycięzca Milan - San Remo jechał z takimi parametrami:

Średnia prędkość: 43 km/h
Średnia moc 170 wat
Średnia kadencja: nie pamiętam ale chyba ok. 87

Więc lider był osłaniany od wiatru większość czasu skoro przejechał w takim tempie z tak małą mocą.
Jechał w kasku szosowym aero podobnie jak Sagan i Kwiato. Czyli oszczędzanie watów przeszło na kaski, gdyż niemal wszyscy z czołówki jadą w kaskach aero.

Jak znajdę chwilę to rozwinę część komponentów sprzętowym pod względem oceny czy i w co warto nam amatorom, z ograniczonymi zasobami inwestować.

[PawelGeo]

Założyłem w końcu moje stożki. Porównując do cenionego sprzętu PRO to mam wersję budżetową stożki 42 mm alu-karbon, z "jakimiś" tam piastami. Stary profil V. Ciężkie! Jazda jest nieporównywalnie szybsza. Bez trudu wywijam prędkościami wcześniej niedostępnymi - sam trzymam tempo ponad 40 km/h. Wszystkie moje średnie podniosły się o około 2-3 km/h. Na ustawkach utrzymywałem się tylko 30-40 minut z lokalną koniną potem odpadałem. Na pierwszej ustawce gdzie jechałem ze stożkami wytrwałem godzinę czterdzieści minut! Komu zależy na szybkości niech przesiada się na stożki. Ja jestem naprawdę zadziwiony jak działa aero.

 

[jajacek]

Z faktami trudno dyskutować. Natomiast z doświadczeń moich i kolegów wynika, tak jak pisałem,  że jest to ok. 1,5 km/h przy 35 km/h w porównaniu do dobrych aluminiaków. Więc może ciut placebo a może właśnie te ciut Ci brakowało między utrzymaniem się w grupie a odpadnięciem. Niestety arytmia mnie męczy i też nie mogę się utrzymać. Ostatnio jechałem idealną dla mnie ustawkę jeśli chodzi o poziom i towarzystwo, niestety po 20 km wciągnęli mnie na poziom HR, którego nie mogę i boję się przekraczać. Średnia była 35. Ale jechałem na Roubaix bez stożków i ważę jeszcze 6 kg za dużo. Więc też dużo nie brakuje.

Mój młody się ostatnio poważnie rozbił. Kask Spec Prevail się sprawdził. Uderzył głową w krawężnik przy 52 km/h i nic mu się w głowę nie stało. Kraksa na wyścigu. 2km do mety Ślężańskiego Mnicha jechał na drugim miejscu. Ciało całe strasznie pozdzierane. Miał 2 tygodnie wycięte z życia. Rama też się sprawdziła bo nic się nie stało. Siodełko, prawa manetka, przednie koło, ciuchy, okulary zmasakrowane.

W związku z tym, że ma niesprawny rower musiał dziś pojechać na moim Tarmacu. I mówi że od razu widzi różnicę w sztywności. Moja rama jest rozmiar mniejsza i jedną klasę wyższa. Bardzo też chwali nowe pedały Look Keo2Max Carbon i niestandardowe bloki Exustar, które lepiej trzymają niż Look. Bardzo też chwali opony Vittoria Corsa G+. Mówi że duże lepiej trzymają w zakrętach niż wszystkie na których dotychczas jeździł. Opony są ważne. Można dzięki dobrym oponom oszczędzić do 10 wat.

Podobno przejście na ramę aero daje 15-20 wat. Czy to prawda nie wiem.

Jeszcze przy okazji jedna ciekawostka. Mam dwa kaski. Zimowy, który waży trochę ponad 300 gram i letnie, trochę ponad 200. I zauważyłem ze mnie ostatnio kark bolał na szosie. Udało mi się to powiązać z kaskiem. Ewidentnie te 100 gram więcej powoduje bóle kaku. Czyli kask jednak musi być lekki.

Tu też taka ciekawostka jak najtaniej być aero w funtach brytyjskich na wat ?

[PawelGeo]

To współczuję Młodemu. Mam nadzieję, ze się nie zblokuje i nie będzie podświadomie unikał tej sytuacji kiedy fiknął. Co się stało? uślizg na zakręcie? 

[jajacek]

Wygląda na to że specjalnie w niego wjechano. 2km do mety, jechał drugi na wachlarzu z prawej. Chłopak podjechał z lewej, wyprzedził go i tylnym kołem uderzył w jego przednie. Wczoraj był pierwszy raz na treningu. Dawno nie widziałem takich ran o takiej powierzchni do mięcha. Przy okazji polecam na szlify opatrunki koloidowe Granuflex, które znacznie przyspieszyły gojenie.

[ktokolwiek]

To tak jeszcze dopytam. Bo miałem okazję wczoraj pół dnia jeździć na piastach DT Swiss 350 i jest zauważalna różnica między moimi standardowymi, codziennymi Mavic Cosmic Elite.

Dużo daje dobra piasta ? ?

I jeszcze przy okazji stożków, pewnie waga obręczy też ma znaczenie, zdaje się że im mniejsza masa rotująca tym lepiej.

No i oczywiście szprychy aero ?

[jajacek]

Niedługo będę miał dla Was dużo informacji bo intensywnie zgłębiam temat od strony teoretycznej i praktycznej.

Piasta DT Swiss 350 jest piastą dobrą. Generalnie nie przeceniałbym znaczenia piast i karbonów. Niechętnie się o tym pisze ale badania wskazują na to że waga roweru i kół to 90% marketingu i 10% prawdy. Cytat:

"Merida’s Head of Design, Jurgen Falke, said, “Bike weight is only relevant for acceleration and very steep mountains. The influence of the weight is the most overrated issue [in] road bikes.”

Merida told us that if you were riding at 30km/h (18.6mph) on a flat road at a given power output, a 2kg reduction in weight would increase your speed by just 0.05km/h (0.03mph) – you’d go just 50 metres further in an hour of cycling. And 2kg is a big reduction in road bike terms."

Natomiast dobre piasty pracują lepiej, mają trochę mniejsze opory toczenia i są łatwe w serwisowaniu. Natomiast ich wpływ na prędkość jest znikomy. Mavic jest generalnie znany z niezłych piast. Natomiast piasty będące standardem do którego się wszyscy porównują to DT Swiss 240s.

Masa rotująca to jest kolejna ściema. Ma duże znaczenie tam gdzie następuje bardzo dużo przyspieszeń, czyli w kryterium. Przy w miarę stabilnej jeździe ma znikome. Najlepszy przykład jest taki że jeden z zawodników, który pobij rekord świata w jeździe godzinnej, miał z tyłu dysk ważący 3kg.

Najważniejsza jest aerodynamika. Koła aero, szprychy aero i pozycja aero na rowerze. Cytat:

" Is there a tipping point where weight becomes more important than aerodynamics? Yes. According to Swiss Side, for an average rider weight gains will mean bigger time savings than aero ones if the ride has an average gradient of 4.5% or more. So if you’re racing a hillclimb, or you’re on a really hilly ride, then shaving off the grams becomes relevant. At other times, you’re better off focusing on aerodynamics. "

Innymi słowy najtańszy i najlepszy upgrade to bike fitting w celu uzyskania pozycji, która jest bardziej aerodynamicza ale jednocześnie komfortowa i pozwalająca generować stosunkowo największą moc. Te 500 zł to lepsza inwestycja niż inwestycje sprzętowe.
 

[jajacek]

Oj chłopaki, będę miał dla Was zaskakujące odkrycia, które przez skórę przeczuwałem od dłuższego czasu. I znowu mnie przeczucia nie myliły. to znaczy że dobre koła alu-karbon na niższych stożkach, dobrego producenta są szybsze niż najszybsze wysokie stożki gównianych chińskich producentów.

Rozglądajcie się już np. za kołami, mogą być używane.  Np. HED Jest 6/9, koła hybrydowe alu-carbon. Czyli 60 z przodu, 90 z tyłu. Są tak samo dobre jak Zipp a biją Specialized i prawie wszystkie chińskie stożki. To samo dotyczy FFWD na których jeżdżę ja i młody czy kół Hadron firmy Swiss Side o której pewnie nie słyszeliście. Niedługo będę mial więcej newsów. Tymczasem grafika na zachętę

https://drive.google.com/open?id=1MxDpOzjPhW7MmBMuu4fHaJ6UP-LmSSIw