Sztyca rowerowa, czyli wspornik siodełka to umieszczona w ramie rurka, zakończona jarzmem do którego przykręcamy siodełko. Jarzemko umożliwia regulację siodełka w płaszczyźnie przód-tył oraz kąt jego nachylenia. Wysokość regulujemy wysunięciem sztycy z ramy. To niedoceniany element wyposażenia roweru, a to właśnie wspornik siodełka bierze na siebie część wstrząsów podczas jazdy po nierównościach.
Rodzaje wsporników siodełka
Sztyce sztywne
Sztyce rowerowe najczęściej wykonane są ze stali, aluminium lub karbonu, czasami z tytanu. Najpopularniejsze są sztyce aluminiowe – relatywnie lekkie, wytrzymałe i odporne na korozję. Stal jest stosowana coraz rzadziej. Wsporniki wykonane z włókna węglowego są najlżejsze i najlepiej tłumią drobne nierówności podczas jazdy. Pozwalają także na konstruowanie sztyc o nietypowych kształtach (jak na zdjęciu powyżej), w celu poprawy mikro-amortyzacji.
Sztyce amortyzowane
Takie wsporniki siodełka często stosowane są w rowerach miejskich i turystycznych. Uginają się w pewnym zakresie podczas jazdy, zwiększając jej komfort. Choć sztycę amortyzowaną możemy kupić już za kilkadziesiąt złotych, to dobre wsporniki kosztują od 200 złotych w górę. W dobry wspornik warto zainwestować zwłaszcza wtedy, gdy waży się więcej niż 80 kilogramów – tanie modele pod większym naciskiem, potrafią szybko się zniszczyć.
Wadą takich wsporników jest większa masa, niż w przypadku sztywnych modeli. Do tego amortyzacja (zwłaszcza w tańszych sztycach) pracuje cały czas, tzn. będziemy tracić trochę energii na „pompowanie”, czyli uginanie się wspornika, nawet podczas pedałowania po gładkim asfalcie. Ale w przypadku jazdy rekreacyjnej i amatorskiej turystyki, te minusy nie przesłaniają plusów :)
Jeżeli nie chcesz wydawać większych pieniędzy na porządny, amortyzowany wspornik – moim zdaniem lepiej kupić dobre spodenki z wkładką, niż tanią sztycę z amortyzacją.
Sztyce regulowane
Sztyce regulowane w krótkim czasie stały się standardowym wyposażeniem rowerów trail/enduro. Pozwalają na błyskawiczne opuszczenie (pod ciężarem naszego ciała) lub podniesienie (dzięki sprężynie powietrznej) siodełka w czasie jazdy. Sterujemy nią zazwyczaj manetką zlokalizowaną na kierownicy (lina może być poprowadzona wewnątrz ramy lub na zewnątrz), są też modele z dźwigienką, ale z racji na kiepską wygodę tego rozwiązania, jest ono coraz rzadziej stosowane. Nowością są sztyce regulowane bezprzewodowo, bez potrzeby ciągnięcia linki czy przewodu hydraulicznego.
Co daje popularny „myk-myk”? Opuszczone siodełko daje możliwość wychylenia się nad tylne koło na zjeździe, a także więcej miejsca na balansowanie ciałem. Im bardziej techniczny zjazd, tym taka sztyca przydaje się bardziej. Co ciekawe, wraz ze wzrostem trudności tras do cross-country, także i tam zaczęły pojawiać się sztyce regulowane. Zawodnicy i zawodniczki zaczęli dostrzegać zalety myk-myków, mimo większej wagi w porównaniu ze sztywnymi sztycami.
Średnica sztycy
Przed zakupem nowego wspornika siodełka, koniecznie musimy sprawdzić, jakiej ma być średnicy. Na rynku możemy spotkać sztyce w kilkunastu rozmiarach: od 25,4 do 34,9 mm. Kupując nową sztycę, musimy szukać średnicy dokładnie takiej samej jaką miał stary wspornik. Różnica nawet 0,1 mm może spowodować niedopasowanie sztycy do ramy. Najwięksi producenci mają w ofercie wsporniki w wielu rozmiarach – tak więc bez problemu można kupić ją w odpowiednim rozmiarze.
W sklepach dostępne są także adaptery sztycy, pozwalające zamontować wspornik do ramy o większym otworze. Taka redukcja może się przydać, gdy chcemy przełożyć naszą ulubioną sztycę do innej ramy. Co oczywiste, działa to tylko w jedną stronę – za grubej sztycy nie uda się zamontować do ramy i nawet tego nie próbujcie!
Offset sztycy
Offset sztycy (inaczej setback) to parametr, o którym często zapominamy przy zakupie nowego wspornika. Jest to odległość pomiędzy osią wspornika, a osią montażu siodełka. Im większy offset, tym bardziej można odsunąć siodełko do tyłu. Zazwyczaj w rowerach stosuje się offset sztycy 20 mm bądź 0 mm. W uzasadnionych przypadkach można wybrać wspornik z większym offsetem, jeżeli nie możemy poprawnie ustawić siodełka w osi przód-tył. W badaniach laboratoryjnych okazało się, że sztyce z większym offsetem lepiej tłumią drgania. Natomiast ten parametr trzeba dobrać pod siebie, tak aby móc dobrze ustawić siodełko – nie kierujmy się innymi przesłankami.
Chciałem się zapytać czy aluminiową sztyce trzeba czymś posmarować przed zamontowaniem?
Jeżeli jest montowana w karbonowej ramie to dobrze byłoby posmarować ją cienką warstewką specjalnej pasty montażowej do karbonu.
Natomiast jeżeli sztyca/rama są wykonane z aluminium/stali to są dwie szkoły. Jedna mówi, aby niczym nie smarować, bo sztyca będzie wpadać do ramy.
Jest też druga szkoła, której sam jestem od lat zwolennikiem, która mówi, aby sztycę przesmarować cieniutką warstwą zwykłego smaru (takiego do łożysk tocznych typu ŁT-43, czy innego smaru tego typu). Dzięki temu po pierwsze sztyca nie zapiecze się w ramie. Po drugie przesmarowane połączenie sztycy z ramą nie będzie skrzypieć/trzeszczeć, co może się zdarzyć na sucho.
Robię tak od lat i nigdy sztyca nie wsuwała mi się do ramy. Jeżeli komuś tak się dzieje, mocno zastanowiłbym się nad jakością wspornika siodełka, zwłaszcza nad tym czy ma dobrą średnicę. Tak samo zresztą robię np. z gwintami od pedałów – też je smaruję, aby wyeliminować możliwość skrzypienia.
Właśnie mam taki problem z zjeżdżającą sztycą. Na ramie obejmy mam napisane 4,5 Nm ale przy tej wartości sztyca się przesuwa. Obejmy niestety nie mogę wymienić ponieważ jest zintegrowana z ramą. Może spróbuje tą pastę do karbonu albo dokręcę śrubę trochę mocniej.
Cześć chciałem się zapytać czy wymieniając sztyce na karbonową odczuję różnice w komforcie jazdy? Czy warta jest taka wymiana?
Cześć, miałem kiedyś gravela z karbonową sztycą. Różnica w komforcie jazdy była, ale to nie była przepaść.
A kiedyś przesiadłem się z roweru z aluminiowym widelcem na bardzo podobny rower z karbonowym widelcem. I mogłem powiedzieć to samo – różnica była, ale nie wiem czy AŻ tak istotna.
Pytanie: czy istnieje adapter z mocowania na prętach na mocowanie na rurze? Dla sztycy. Pozdrawiam.
Witam Panie Łukaszu,
Jak wygląda wytrzymałość sztyc z offsetem w porównaniu z tymi bez offsetu. Czy na miejscu łączenia sztycy z wysuniętym jarzemkiem nie powstaje narażony na uszkodzenia punkt?
Cześć,
jeżeli kupisz markową sztycę, to nie masz się czego obawiać. Grunt, żeby siodełko dało się ustawić poprawnie.
Dzięki piękne
Witam.
Podczas 3 przejażdżki na nowym trekkingu (asfalt i ścieżka) … odgięła się do tyłu sztyca. Żeby było „weselej”, to podczas wsiadania! Zostawiając emocje, chciałbym zapytać o poradę, czy w takim wypadku jest szansa na bezpłatną wymianę sztycy/roweru? Gwarancja producenta nie obejmuje „wygięcia wspornika siodła”, ale ponieważ rower nie był tani, to małe śledztwo doprowadziło mnie do ustalenia niezgodności 3 zamontowanych elementów (w tym sztycy) ze specyfikacją modelu.
Bardzo liczę na wsparcie i pozdrawiam.
Jacek
PS
Zamiast sztycy SP-405 (Zoom) – jest jakiś HL (07CS), zamiast widelca SR Suntour NCX-DS, Rl Air – jest SR Suntour NEX (tak wynika z nalepki, ale jest powietrzny, ma blokadę z kierownicy i ma 30 mm), zamiast mostka TDS-D299 (Zoom) jest coś takiego: H1707D ;-/
Cześć,
widzę, że to samo pytanie zadałeś już na forum Rowerowych Porad: https://roweroweporady.pl/f/topic/7600-rower-niezgodny-ze-specyfikacj%C4%85/
Generalnie próbowałbym reklamować sztycę, nie powinna się zepsuć, zwłaszcza tak szybko.
Z drugiej strony, jeżeli ma Cię to unieruchomić np. na 2-3 tygodnie, to kupiłbym nową sztycę, nawet bez amortyzacji, a tamtą w międzyczasie reklamował.
Nie napisałeś o sytuacji gdy siodło chcemy mieć bliżej suportu i kierownicy.Czyli offset forward
WITAM
Mam pytanie odnośnie sztyc: czy jest jakaś techniczna możliwość zastosowania siodełka Lepper Hygia (ze względów zdrowotnych) na nowoczesnym rowerze crossowym (np. typu CUBE, Giant czy Unibike) ?
Dodam, że siodełko ma starego typu mocowanie na klasyczne jarzmo obejmujące sztycę. Stelaż siodełka jest starego typu – na dwa pręty jeden nad drugim z każdej strony jarzemka, a nie na pojedyncze pręty.
Mam też drguie siodełko Lepper ze stelażem nie z podwójnego pręta ale z płaskownika o szerokości 15 mm ustawionego na sztorc.
Czy istnieją takie sztyce, które można by zastosować do takich siodełek ?
Pozdrawiam
Cześć,
odezwij się do sklepu Rowery Stylowe, oni mieli takie siodełka w ofercie. Może mają jakieś gotowe rozwiązanie.
Cześć,
Mam pewien problem ukradli mi siodełko razem ze sztycą inie mam możliwość sprawdzenia jaka była wcześniej :( Średnica otworu na wspornik to 35mm, wiesz może z jaką średnią kupić sztyce? 1mm mniejszą czy 2mm? Pomocy :)
Na pewno otwór ma średnicę 35 mm? Może mierzyłeś ze ściankami zewnętrznymi rurki?
Najlepiej będzie wybrać się do sklepu rowerowego i przymierzyć, nie stracisz czasu na pomyłki. Generalnie sztyca powinna mieć taką samą średnicę jak otwór w ramie, wsuwa się ją tam praktycznie na styk (ale nie na wcisk).
Cześć jest jeszcze jeden rodzaj sztyc nieuwzględniony w tym artykule, sztyca podsiodłowa z funkcją tłumienia drgań, np. od firmy XLC model SP-R05 Antishock.
Dość droga prawie 200 zł nie wiem czy ten wynalazek jest coś wart. Łukaszu co niej sądzisz warta jest swojej ceny?
Cześć,
mógłbym cokolwiek więcej powiedzieć, gdybym tylko zobaczył na jakiej zasadzie ona działa :)
Myślałem o jej zakupie, tylko to jest jedna wielka niewiadoma.
Witam znalazłem ciekawą obejmę podsiodłową XLC PC-a02, owa obejma posiada w budowie uszczelkę, która ma podobno chronić przed brudem wpadającym do środka rury. Co sądzisz o takiej obejmie warta jest zakupu?
Cześć,
nie jest to jakiś kosmiczny wydatek, żeby nie zaryzykować i nie kupić :)
Witam. Jest taka sztyca co ma regulacje poziomu nachylenia siodełka?
Na klucz imbus ?
Do większości dobrych wsporników, siodełko mocujemy za pomocą dwóch śrub imbusowych. Pozwala to na precyzyjniejsze i wygodniejsze ustawienie właśnie kąta nachylenia siodełka.
Ale i przy jednej śrubie zaciskowej, jest możliwość ustawienia jego nachylenia.
Widzę, że temat dość stary, ale opiszę swoją historię ku przestrodze innym :P Kupiłem kiedyś sztycę amortyzowaną za 40 z hipermarketu. Jeździłem sobie rowerkiem do pracy ~10 km w strone. Po miesiącu zerwała się śruba regulacji, ale z tym jeszcze da się jeździć. Innego jednak zimowego dnia (trochę ponad rok po zakupie), wracając sobie z pracy – jechałem co prawda bez trzymanki, bo najzwyczajniej cieplej jak się ma ręce przy sobie, a to niestety implikuje dość niekorzystny schemat statyczny – wyprostowane plecy – czyli ciężar tułowia na siodełku, a ważę ~105 kg i niestety przejeżdżając przez niski krawężnik – sztyca się złamała. Na szczęście tego dzbana okupiłem tylko siniakiem na tyłku, i niby to tylko rura, ale jednak nie warto na tym oszczędzać :)
Czy można wymienić starszą sztyce (prostą rurkę) na sztycę nowszą (na zdjęciu w powyżej), bez wymiany siodełka (po osunięciu jarzma) ???
Cześć,
Jeżeli siodełko posiada dwa równolegle biegnące do siebie pręty, to powinno pasować do nowych sztyc.
Witam
Mam pytanie dotyczące mocowania siodła z karbonowymi prętami do sztycy
Mam siodło Selle Italia SLR Kit Carbonio Flow i chciałbym zmienić sztycę z takim mocowaniem
https://www.bike24.com/1.php?content=8;product=75453;menu=1000,2,110;orderby=3
https://www.bike24.com/1.php?content=8;product=69491;menu=1000,2,110;page=2;orderby=3
Bardzo proszę o opinie czy jarzmo nadaje się do prętów z karbonu
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Cześć, myślę, że najlepiej będzie napisać w tej sprawie do sklepu, albo bezpośrednio do producenta.
Kupilam nowego crossa, skrecam z paczki w domu. Siodelko nie bylo przykrecone, sztyca ledwo wystawala z ramy. Zeby ja wyjąć poluzowalam zacisk, ale źle załapałam i sztyca cala wpadła do środka. Macie jakiś pomysł jak mogę ją wyciągnąć? A jeśli mi się nie uda to co dalej robić?
Hej, jak to cała wpadła do środka? Nie mogło się tak stać, bo przecież na końcu sztycy masz główkę do której mocujesz siodełko. A ta część jest szersza niż rurka w ramie. Wrzuć może zdjęcie do komentarza (jest taka możliwość), jak to wygląda.
Szczerze Ci powiem, że nie miałem styczności z takimi droższymi sztycami. Na pewno wszystkie za 30-40 złotych szybko padają, jak jest z tymi z przedziału 70-90 złotych, niestety nie wiem. Pewnie są trochę lepsze, ale czy warte swoich pieniędzy, ciężko mi powiedzieć.
Witam
Chciałbym kupić sztycę amortyzowaną, ale za to nie chciałbym wydawać ponad 200 zł na tę od Suntoura.
Czy jest coś wartego uwagi w okolicach 100-150 zł, czy w tym przedziale cenowym są tylko atrapy?
Może coś takiego?
– Accent SP-05
– Sztyca amortyzowana Post Moderne
Proszę o pomoc.
Chyba brakuje mi takiego poradnika co do mostków – wsporników do kierownicy…
Na pewno kiedyś się pojawi :) Mam całą masę tematów do opisania i sam nie wiem za co się zabrać w pierwszej kolejności :)
Pierwsza sprawa, to dokładnie wyczyść sztycę i również przetrzyj rurkę ramy w środku.
Wyczyść również zacisk i sprawdź czy dobrze dociska siodełko.
Jeśli to nie pomoże, możesz też spróbować pasty przeciwko zapieczeniom, którą testowałem tutaj:
https://roweroweporady.pl/pielegnacja-roweru-z-shimano-workshop/
Da delikatne tarcie między częściami.
A co należy zrobić, jeżeli sztyca w trakcie jazdy „chowa się” w rurze? Różnica jest widoczna po przejechaniu 20 km po mieście (ok. 3 mm). Czy powinienem kupić nową sztycę czy też wyczyścić posiadaną? A jeżeli wyczyścić to jak zapobiec efektowi chowania się sztycy w przyszłości?
Jak najbardziej są, dzięki za zwrócenie uwagi, już poprawiłem.
Witaj Łukasz
Wykonales kawal dobrej roboty poswiecajac swoj prywatny czas aby pomagać ludziom. Dziekuje w imieniu wszystkich .
O ile dobrze pamiętam to w czasie gdy dawno temu prowadziłem serwis rowerowy, wstawiałem kiedyś w rowerze sztyce 22.2mm chyba BMX, wiec moznaby powiedzieć, ze rozmiarowka zaczyna się od tej wartości liczbowej. Jest to mało popularny rozmiar, ale uznałem, ze warto o tym wspomnieć.
Pozdrawiam wszystkich z Islandii.
Artur.
Są sztyce 34,9mm ;)
Mozna bylo takze napisac o tym ze istnieja sztyce z systemem pivotal, ktory jest stosowany w rowerach bmx i mtb przystosowanych do jazdy po skateparkach czy dirtach.